- Het probleem
- Wat werkt niet?
- Wat werkt wel?
- Een praktische handleiding
- Tips en trucs
- Reacties van lezers
Het probleem
Veel mensen hebben een probleem met het trailer-laden. Het ritueel duurt soms uren, er ontstaan gevaarlijke situaties, en op zijn minst is het proces zenuwslopend, zeker als je toch al te laat bent voor je rij-afspraak of wedstrijd. En zelfs als het lukt, dan nog heb je vaak nog iemand nodig om snel de stang achter het paard dicht te doen. Zou het niet vreselijk handig zijn als het paard gewoon gewillig voor je uit loopt en zelfstandig de trailer ingaat? Zoals op dit filmpje te zien is? Waarom doet hij dat niet gewoon?
Om iets op te lossen moet je eerst het probleem kennen. Waarom gaat het trailer-laden vaak zo problematisch?
Paarden zijn vluchtdieren. Ontsnapping en snelheid zijn voor het paard het primaire overlevingsmiddel. Een paard zal van nature wel uitkijken om zich in een situatie te begeven die het niet vertrouwt, en begeeft zich al helemaal niet in een situatie waarin de vluchtmogelijkheden beperkt zijn. In de vrije natuur zal een paard nooit een nauw hol binnenlopen!
Een trailer is in eerste instantie een "verdacht" object, de klep maakt een raar geluid, het ding wiebelt, en het is een nauwe ruimte waaruit het paard niet snel kan wegvluchten als er gevaar dreigt. Geen wonder dat een paard, vanuit zijn natuur, een trailer beschouwt als een hoogst onveilige plek!
In tweede instantie komt daar de mens bij, die uiteindelijk het paard met zwepen of geweld de trailer insleurt, en vanaf dat moment wordt de trailer ook nog eens geassocieerd met zwepen en andere narigheid "Zie je wel dat een trailer foute boel is? Zelfs mijn vertrouwde baasje verandert rond de trailer in een agressief roofdier". Het gaat van kwaad tot erger, en een vicieuze cirkel is begonnen. Het paard wil beslist de trailer niet meer in, er is steeds meer dwang nodig om het toch voor elkaar te krijgen, en het paard gaat de trailer steeds meer associëren met dwang en geweld, en krijgt er een steeds grotere hekel aan.
De meeste mensen begrijpen niet dat trailer-laden iets is dat je moet oefenen, en verwachten dat het trailer-laden een aangeboren vaardigheid van het paard is. Hoeveel tijd wordt er wel niet besteedt aan het oefenen om goed te leren paardrijden, maar hoe weinig tijd wil men investeren om het paard fatsoenlijk de trailer in te leren lopen? En juist wanneer je alleen gaat trailer laden wanneer het nodig is ontstaat er een tijdgebrek en ongeduld, want "we hadden al op weg moeten zijn". En uiteindelijk kost het moeizame laden van het paard in totaal meer tijd dan wanneer er de moeite zou zijn genomen om het paard goed te leren laden. Goed leren trailer laden is een investering die zichzelf ruimschoots terugbetaalt!
Wat werkt niet?
Als een paard niet de trailer in wil is dat niet om je dwars te zitten, maar omdat het paard instinctief weet dat een trailer gevaarlijke plek is waaruit geen ontsnapping mogelijk is, en het geen vertrouwen heeft in het hele gebeuren.
Dwang of geweld
ALLE vormen van dwang of geweld bevestigen het paard alleen maar dat de trailer inderdaad een onveilige plek is. Als je het paard iedere keer bij het binnengaan van de stal een schop geeft zal het dier ook een hekel aan de stal krijgen, zo simpel is het.
Alle "trucs" zoals lijnen achter de kont, blinddoeken, of touwtrekken, het zijn allemaal vormen van dwang, en het paard gaat daarmee de volgende keer echt niet makkelijker de trailer in, integendeel!
Voeren
Een rammelend bakje biks dan? Je ziet veel mensen proberen om hun paard de trailer in te lokken met voer. Doorgaans gebeurt er een van de volgende dingen (in volgorde van waarschijnlijkheid):
Het werkt niet. Een paard dat een trailer niet vertrouwt, laat zich domweg niet verleiden om daarin te gaan voor wat voer. Als een paard in de natuur een plek niet vertrouwt dan laat hij het gras voor wat het is en zoekt een andere plek. Gras genoeg, en waarom eten op een plek die mogelijk onveilig is? Het zit gewoon niet in de natuur van paarden om voor voer risico's te nemen. De trailer is een onveilige plek, dus niet geschikt om daar te gaan eten.
Het paard wordt beloond omdat het NIET de trailer ingaat. Het is soms vermakelijk om te zien, maar als het paard niet het bakje biks achterna loopt de trailer in, dan zijn er mensen die het paard dat nog steeds buiten staat laten "proeven", en proberen opnieuw of het paard het bakje achterna loopt. Wat ze feitelijk doen is het paard belonen omdat het nog steeds buiten staat, en het paard weet dat zolang hij maar buiten blijft staan hij steeds een hapje voer krijgt. Paarden zijn geduldiger dan mensen, het kan hen geen biet schelen dat jij een afspraak hebt voor een buitenrit!
Het paard rent de trailer in, neemt een hap... en rent met volle mond weer even hard achteruit naar buiten, nog voordat je de kans hebt de stang erachter te doen.
Het paard loopt de trailer in, eet de bak voer leeg... en ontdekt, zodra het voer op is, dat het ineens opgesloten is en begint met volle geestdrift de trailer te slopen...
Wat werkt wel?
Dit is een Parelli Natural Horsemanship taak die Frans met Harisha voor zijn level 2 certificaat moest doen: "Laadt het paard in de trailer, laat hem tien seconden in de trailer staan, en vraag je paard weer naar buiten. Al die tijd mag je niet van het spatbord afkomen."
Klik om het filmpje te bekijken.
Begrijp allereerst dat het paard niet zo moeilijk doet "om je te pesten", maar omdat een nauw hol binnenlopen volkomen tegen de natuur van het paard ingaat.
Verander de perceptie van het paard voor de trailer. Zorg dat het de trailer beschouwt als een vertrouwde en comfortabele plek. Gebruik geen geweld en lok niet met voer, maar heb begrip en geduld, en bouw het trailer laden met oefeningen stap voor stap op. Voer kan een hele prima plaats hebben in de training maar niet om je paard daarmee naar binnen te lokken en dan gauw de stang dicht te willen doen.
Een praktische handleiding
Iedereen kent vast wel het verschijnsel dat een paard naar de uitgang van de bak trekt, omdat hij weet dat hij daar rust krijgt, of naar de instructeur trekt omdat je daar regelmatig even stopt om te praten. Met een aantal oefeningen gaan we het paard duidelijk maken dat de nabijheid van de trailer "rust" betekent, zodat hij zelf naar de trailer gaat "trekken". Jij wil hem bij, en uiteindelijk IN de trailer hebben, maak van jouw idee ZIJN idee! We gaan niet proberen hem de trailer in te krijgen, we gaan het paard zelf laten ontdekken dat de trailer "rust" betekent.
Stap 1:
Een trailer is een nauwe ruimte, en om het paard hierin te krijgen moeten zowel de eigenaar als het paard oefenen om vaardigheid op te doen met het passeren van nauwe doorgangen. Waarschijnlijk lukt dit rijdend op het paard wel, maar als je niet je paard in de trailer wilt RIJDEN dan zul je dit ook vanaf de grond moeten kunnen. Een goede basis voor dit soort grondwerk leer je met Parelli Natural Horsemanship, maar andere methoden zijn vast ook wel bruikbaar
Ga dus oefenen. Zet bijvoorbeeld twee stoelen een meter uit elkaar in de bak, en probeer je paard ertussendoor te sturen, zonder zelf tussen de stoelen door te lopen. Het lijkt eenvoudig, maar is voor ongeoefenden vaak al een probleem. De meeste paarden hebben hier in eerste instantie al grote bedenkingen tegen. Bedenk echter dat als dit al niet lukt, dat het met een trailer zeker niet gaat lukken. Lukt het met twee stoelen, probeer het dan met andere voorwerpen.
Als dit allemaal lukt, laat je paard dan over een plank of stuk zeil lopen. De klep van een trailer is immers ook een "enge" hindernis die genomen moet worden. Ga ook dit in allerlei variaties oefenen.
Zie ook deze filmpjes: Over een obstakel springen, en achteruit tussen twee wapperende vlaggetjes door.
Stap 2:
Zet een trailer neer op een plek met veel ruimte eromheen, bij voorkeur in de bak. Zet een trailer nooit zomaar los neer, laat hem vast aan de auto, of zet een stapel stenen onder de achterkant! Een opwippende trailer is iets wat je nu echt niet kunt gebruiken! Laat de klep van de trailer voorlopig dicht, het paard hoeft nog niet de trailer in.
Stap 3:
Ga de oefeningen van stap 1 herhalen, maar nu naast de trailer. Zet dus twee stoelen naast elkaar naast de trailer, en laat het paard tussen de twee stoelen doorlopen. Zorg dat er tussen de stoelen en de trailer een grotere ruimte is waar het paard ook nog door kan. Geef je paard zo min mogelijk rust, hou hem bezig met de twee stoelen, heen-en-weer ertussen door.
Maak de ruimte tussen de twee stoelen steeds kleiner, en geef je paard de kans om te "ontsnappen", en dus in plaats van tussen de twee stoelen door, tussen de ruimere doorgang tussen stoel en trailer door. Als je paard voor de trailer kiest, laat hem dan onmiddellijk met rust! Geef hem een hele lange rustpauze, of als het even kan, breng hem terug naar de wei of zo.
Herhaal dit een paar keer. Paarden zijn erg goed in het "ontdekken" hoe ze rust kunnen krijgen, en alleen dit al zal zijn perceptie van de trailer in gunstige zin veranderen.
Stap 4:
Ga nu oefenen met de klep van de trailer open. Stuur je paard tussen een stoel (of jezelf) en de klep door. Als de oefeningen van stap 3 goed zijn doorlopen moet het geen probleem zijn om je paard tussen de klep en een voorwerp door te sturen.
Maak langzaam de ruimte steeds kleiner. Er komt een moment dat het paard een stukje over de klep loopt, en als dat gebeurt laat je het paard onmiddellijk met rust! Ga met je rug naar hem toestaan of zo, geef hem het idee dat hij "onzichtbaar" wordt zodra hij de klep aanraakt. Geef weer een lange pauze, of beëindig de sessie.
Herhaal dit een paar keer. Laat het paard ontdekken dat hij met rust gelaten wordt als hij "per ongeluk" met een voet op de klep terechtkomt. Steeds vaker zal het paard "per ongeluk" een voetje op de klep zetten.
Stap 5:
Als je paard geen problemen meer met de trailerklep heeft, en liefst zelfs bewust op de klep gaat staan kun je gaan proberen om je paard een stukje(!) de trailer in te krijgen. Hier komen de oefeningen van stap 1 goed van pas. Stuur je paard een stukje de trailer op, en iedere keer dat hij een stapje verder komt laat je hem direct met rust. Probeer onder geen beding hem helemaal de trailer in te sturen! Wacht rustig af... Waarschijnlijk loopt je paard weer achteruit de klep af, als dat gebeurt stuur je hem direct weer terug de klep op. Laat hem ontdekken dat hij rust krijgt zodra hij gedeeltelijk IN de trailer staat, en dat hij geen rust krijgt zodra hij weer naar buiten komt. Als je paard uiteindelijk de trailer inloopt, ongevraagd of naar aanleiding van je aanwijzingen, laat hem dan met rust! Doe onder geen beding de stang dicht!
Als je paard BIJNA in de trailer staat, maar EEN voetje staat nog buiten, is het verleidelijk om hem even aan te duwen of een tik op zijn kont te geven, maar weersta die verleiding! Doe dit niet!!!
Stap 6:
Herhaal de oefeningen uit stap 5 een aantal keer. Het is handig om andere bezigheden, zoals rijden of grondwerkoefeningen af te sluiten met trailer-laden. Laat het paard ervaren dat het IN de trailer rust krijgt, en daarbuiten niet. Je wil uiteindelijk naar de situatie toe dat je paard naar de trailer trekt omdat het weet dat het daar met rust gelaten wordt, net als dat een paard naar de uitgang van de bak trekt, of naar de weide. Je bent nu al een heel eind gevorderd, zorg dat zijn gunstige perceptie van de trailer goed wordt ingeprent. Als het goed is ziet het er ongeveer uit als op dit filmpje.
Je kunt heel prima hooi of ander gezond en lekker voer neerleggen in de trailer om het voor het paard nog fijner te maken om in de trailer te staan. Voer in de trailer hebben liggen is zeker niet fout maar je moet het niet gebruiken om je paard de trailer in te lokken en dan gauw de deur dicht te doen. Het is van belang dat het paard de trailer niet meer eng vindt, dat hij weet dat hij zelf bepaalt of hij erin blijft of er weer uit wil en dat hij de trailer met een prettige rust associeert (zodat hij het uiteindelijk niet meer erg vindt dat je de deur dichtdoet. Lekker en gezond voer dat toevallig in de trailer ligt, zorgt ervoor dat het paard de trailer nog sneller gaat waarderen en associëren met iets positiefs dus gebruik dat gerust.
Stap 7:
Je paard is relaxed en op zijn gemak in te trailer? Je kunt nu gaan beginnen met de stang dicht te doen. Doe dit in het begin niet te lang, laat je paard ervaren dat de stang ook weer een keer weg gaat. Bouw het vertrouwen stap voor stap op. Je kunt als dit goed gaat ook de klep eens dicht doen. Het is echt heel erg belangrijk om langzaam te gaan. Kijk naar je paard. Alleen als hij echt helemaal relaxed is, mag de stang of de deur dicht. Ga je te snel, dan bouwt de stress op en kun je weer opnieuw beginnen. Heb heel veel geduld! Bij sommige paarden kan dit wel wekenlang duren, als dat zo is, neem die tijd dan gewoon.
Stap 8:
Gefeliciteerd! Je kunt nu je paard de trailer insturen! Hou er echter rekening mee dat het zo nu en dan kan voorkomen dat je paard toch even niet de trailer in wil. Ga dan een paar stappen in dit stappenplan terug. Meestal is een paar keer heen-en-weer sturen tussen jezelf en de klep genoeg om hem eraan te herinneren dat er buiten de trailer geen rust meer is. Ga in geen geval ongeduld of agressie vertonen, of proberen hem de trailer in te trekken. Je bent dan heel snel weer terug bij af!
Tips en trucs:
Bouw het rijden ook langzaam op. Als je paard het nodig heeft, rijd dan bijvoorbeeld maar 50 meter, stop, wacht een paar minuten terwijl het paard in de trailer staat met een lekkere baal hooi en laat het paard daarna de weide in. Bouw de rijtijd op, geef het paard de tijd om te wennen.
Rijd voorzichtig. Remmen en sturen doe je behalve in geval van nood niet tegelijkertijd! Rem rustig af voor een bocht en zorg dat je al langzaam gaat voordat je bij de bocht bent aangekomen.
Bind je paard niet te kort vast! Paarden gebruiken hun hoofd om in evenwicht te blijven, dus zorg dat hij ruimte genoeg heeft om bewegingen van de trailer op te vangen!
Haal na aankomst op de bestemming niet direct het paard uit de trailer, maar laat hem een paar minuten staan. Anders leert je paard dat stilstaan "uitstappen" betekent, en dat kan knap lastig worden als je een keer met pech komt te staan of in een stilstaande file terechtkomt.
Als je EEN paard vervoert in een tweepaardstrailer, zet hem dan aan de linkerkant. Zou je het paard rechts zetten dan is de kans op omkiepen op rotondes of bij uitwijken over de berm erg groot!
