Spirithorses schreef op dinsdag 17 april 2007, 22:41:


Cornage is verlamming van één stemband, bij mensen (bij mensen heet het niet cornage) net als bij paarden is dat meestal de linkerstemband omdat de linker stembandzenuw (N. laryngeus recurrens) een langere weg in de hals aflegt (helemaal tot onder de aorta en dan weer terug naar het strottenhoofd, vandaar de naam: recurrens) dan de rechter en zo kwetsbaarder is. Bijvoorbeeld kwetsbaar voor beschadiging door een abces in de hals, wat bij droes voorkomt. Bij verlamming van de N. lar. rec. kan de stemband niet meer bewegen, hij staat stil in (meestal) paramediane stand, dat wil zeggen net ietsie opzij van de middellijn.
Even uitleg over hoe stembanden werken: de stembanden vormen een onderdeel van het strottenhoofd en dienen in oorsprong (samen met strotklep ed.) om de luchtweg van de voedselweg af te sluiten om de luchtweg te beschermen tegen voedsel/vocht-inloop bij slikken (loopt dit mis dan verslik je). Als tweede handige functie kunnen de stembanden ook geluid produceren, als je door een dichtgeknepen opening (hier dus de stemspleet) lucht perst krijg je immers klank. Als beide stembanden naar het midden komen en tegen elkaar liggen kan je er lucht doorheen duwen en stem geven (of hoesten). Gaan de stembanden uiteen dan is de stemspleet open en kan er lucht vrij doorheen bij de ademhaling. De stemspleet (=glottis) is de toegangspoort tot de luchtpijp en de longen.
Als nu één stemband vaststaat (bijna) in het midden dan is er voor stemgeving niet veel probleem, vaak in het acute begin wel, maar de niet verlamde stemband traint snel om tot tegen de stilstaande, verlamde aan te sluiten, de stemspleet kan weer dicht en je kan geluid produceren. Soms blijft het een iets verzwakt geluid en is luid roepen of goed zingen niet meer mogelijk.
Bij ademhaling in rust is er geen probleem want de rechter stemband gaat nog steeds goed open en de lucht kan passeren. Bij geforceerde ademhaling zoals bij inspanning heeft een paard met cornage toch nadeel van het feit dat de stemspleet (die de toegang tot de luchtpijp vormt) maar de helft zo breed open kan. Door heel hard lucht naar binnen te trekken zuigt deze nauwere stemspleet zichzelf dicht (Bernouilli effect, zie Frans) en hoor je dus weer geluid, ook wel inspiratoire stridor genoemd. Lucht binnenhalen wordt nu wel degelijk wat bemoeilijkt.
Bij mensen wordt aan eenzijdige stembandverlammingen alleen geopereerd om betere sluiting van de stemspleet te bekomen, kunnen praten is belangrijker dan kunnen sporten. Bij paarden is dit omgekeerd en offert men de stem op om de prestatie te verbeteren, de stemspleet wordt terug verbreed, hoe precies weet ik niet, door de stemband opzij te hechten of door het arythenoid weg te nemen denk ik. Bij mensen gebeurt zoiets enkel bij bilaterale stembandverlamming, bij hun staat de stemspleet continu helemaal dicht, kunnen ademen is dan toch nog belangrijker dan kunnen praten...

Snap je?

Groetjes,
Nathalie

Spirithorses schreef op dinsdag 17 april 2007, 23:20:


Dat is logisch dat ze nog kan hinniken, ze kan de stemspleet wel nog sluiten, de verlamde linker stemband staat continu in gesloten stand, sluit ze de rechter erbij aan dan kan ze geluid maken. Maar openen van de stemspleet om voluit te ademen lukt nog maar voor de (rechter-) helft.

Nathalie