> Verder vind ik dat dit sowieso niet zoveel met
Parelli heeft te maken. Ook
> als je clickert krijg je te maken met "
wijken voor druk", tenminste als
> je gebruikt wilt maken van teugels, een halsring en/of je benen. En ook
> dan wil je (hopelijk) dat je paard op de allerlichtste cue reageert, en
> zul je dus op zoek moeten wat die allerlichtste cue is, en dus gebruik
> moeten maken van "opbouwende druk".
Nee, ik maak geen gebruik van opbouwende druk. Dat past per definitie niet in
clickertraining, omdat opbouwende druk per definitie P+ (toevoegende straf) of R- (wegnemende beloning) is.
Clickertraining is leren op basis van R+, toevoegende beloning. En negeren. En soms wegnemende straf. Maar géén P+ en géén R-.
Dat ik wel eens P+ gebruik, bijvoorbeeld op het filmpje van mij en Joris geef ik hem een tik(je) omdat hij in mijn heuptas bijt, dat past niet binnen
clickertraining – zie m’n laatst geposte bericht.
>> Hoe “je been aanleggen” door het paard – want de ontvanger bepaalt! –
>> wordt ervaren is afhankelijk van de manier waarop is aangeleerd wat dat
>> signaal betekent.
>>
>> Als “wijken” is aangeleerd op basis van toevoegende beloning zoals door
>> clickertraining (R+), dan zal het paard als je dat signaal geeft denken:
>> ”als ik nu meteen wijk, dan volgt er wellicht een beloning”.
.
> Niet mee eens. Paarden "denken" niet op die manier. Het zijn
> gewoontedieren. Ze zullen uiteindelijk blijven herhalen wat ze ooit
> geleerd hebben, ook al weten ze eigenlijk niet meer precies waarom ook al
> weer.
Hier ben ik het absoluut niet mee eens. Ja, oké, mogelijk wel als het gaat om sommig gewoontegedrag dat via klassieke conditionering (Pavlov) is aangeleerd. Of om gedrag dat is aangeleerd met slechts een lichte mate van onaangename consequenties, of met slechts beloningen van heel weinig waarde.
Voorbeelden.
(1) Een paard is op een dag wat sloom tijdens het rijden. Ruiter pakt een zweepje erbij, paard loopt meteen vlot door. Zonder dat de ruiter het zweepje ook maar één keer gebruikt, tijdens die rit. Paard weet niet meer hoe hij heeft geleerd dat drijvend been (of wat je ook gebruikt) betekent: harder lopen?! Natuurlijk weet-ie dat wel!
(2) Gister liep ik met Fálki. Pracht van een trainingskans, een graafmachine en een grote tractor met aanhanger stonden stil in de berm, maar wel met de motoren draaiend. De bestuurders stonden naast de wagens met elkaar te kletsen. Heb even gevraagd of ik de situatie mocht gebruiken, Fálki vind graafmachines, met zo'n grote beweegbare grijparm, doodeng. Dat mocht; gelukkig vonden die mannen ’t prachtig! Beide mannen paardenliefhebbers.
Fálki liep los, ik heb hem op enige afstand aan het grazen gezet, toen ik ging vragen of ik mocht gaan oefenen daar. Fálki opgehaald (los). Toen we op circa 20 meter waren, gingen zijn benen klapperen (knikkende knieën, letterlijk)! Ogen wagen wijd open. Op dat moment ben ik blijven staan, rust en zelfverzekerdheid uitstralen. Ik had liever iets eerder stil gestaan, bij minder heftige angst – maar naar mijn idee was er ’t ene moment nog vrijwel niets aan de hand en ’t volgende moment sloeg opeens de angst toe.
Na circa 30 seconden werden de knikkende knieën beduidend minder, geclickd en beloond daarvoor. Vijf meter verder gelopen, Fálk gevraagd (met lichaamstaal) om mij te volgen. Fálk volgt met licht knikkende knieën en wijd open ogen. Click en beloon voor het volgen. Wachten tot hij weer voldoende kalmeert, click en beloon voor ontspanning. Etc.
Tot vlak bij die enge graafmachine, toen kon ik mijn favoriete
anti-
angst oefening vragen. Namelijk vragen (met armsignaal en stem-commando), “raak het aan”. Nadat dat de eerste keer gelukt was, het aanraken van die enge enorme machine met grote grijparm en lopende motor, kon het daarna áchter elkaar. Raak daar aan (op metaal), raak daar aan (op de band), etc.
Nergens fysieke druk, Fálki was al die tijd letterlijk los. Nergens opbouwende druk, ook niet in psychologische zin. Ik vroeg telkens pas de volgende stap als ik zo goed als zeker wist dat Fálki hij die stap zou durven nemen (set your horse up for succes).
Waarom raakt Fálki iets aan dat hij verschrikkelijk eng vindt? Omdat ik hem dat op basis van R+, toevoegende beloning, heb aangeleerd.
Ik schrijf dit niet om mijzélf op de borst te slaan, maar omdat ik het principe “leren op basis van toevoegende beloning” op de borst wil slaan
De R+ bestaat bij deze raak aan-oefening uit een brokje, maar ook uit intrinsieke beloning. Want Fálki heeft al talloze malen ervaren dat als hij uiteindelijk durft aan te raken, hij zich meteen veel beter voelt. Omdat de (meeste) angst dan meteen van hem af valt. Omdat hij constateert (voelt) dat het maar metaal is of zo, geen eng beest.
Zou ik dit ook kunnen met een paard, als ik “raak aan” zou hebben aangeleerd op basis van R- of P+? Absoluut niet. Tenzij, misschien, in theorie, wanneer ik als P+ (toevoegende straf) stroomstoten zou gebruiken bij elke stap anders dan in de goede richting… En in de praktijk zou ik dat natuurlijk never nooit niet doen (niemand hier zou dat doen).
Lukt zoiets dus omdat Fálki weet “als ik het nu aanraak, dan volgt een beloning”? Ja, natuurlijk.
Lang verhaal, ik had ’t eventueel ook in de rubriek verhalen kunnen plaatsen
.
Maar omdat het in mijn ogen zo’n mooi voorbeeld is, dat een paard wel degelijk denkt, “als ik nu dit…, dan volgt dat…” , heb ik het verhaal hier gebruikt.
Paarden zijn in dat opzicht nmm niet of nauwelijks anders dan mensen. Mensen zijn ook gewoontedieren. Maar dat neemt niet weg dat als iemand jou iets vraagt of jou een opdracht geeft, je die opdracht wel of niet goed opvolgt, op basis van een leerproces: “als ik nu dit…, dan volgt dat….”.
grt,
Karen
Warboel
