Michiel schreef op zondag 4 april 2010, 21:56:
> Weg sturen is paardentaal.
> Weg sturen met zweep zie ik meestal geheel anders gebeuren dan in de
> oefeningen van CR. De fout bij weg sturen is gemaakt telkens als een paard
> niet kan ontsnappen, aan een lange lijn of in een ronde bak, of in een bak
> met achtervolging van zweepgeklap.
Ja, mee eens, dat is een belangrijk verschil, of het paard ruim buiten bereik van de trainer kan weglopen zonder alsnog achtervolgd te worden, of niet .
Toch, ik heb het al eerder geschreven maar schrijf 't graag nog een keer, wat een paard ervaart als een (neutraal) signaal en wat als een (beladen) motivator zoals P+ -- dat onderscheid is super-belangrijk maar heel moeilijk om te zien. De ontvanger bepaalt, dus je paard laat zien of je signaal slechts als een vraag is overgekomen (zullen we dít doen?), of als een dreigement (doe dít, want anders.....).
In het filmpje “Joris en de Paardenbal” zie je m.i. zo’n grensgeval, helemaal aan het begin van dat filmpje.
http://www.youtube.com/watch?v=AUFS38MDD1k ; vanaf 0.30 minuten.
Ik gebruik daar wegsturende/ paard-activerende signalen. Op momenten dat Joris zin heeft om met mij te spelen, dan reageert hij op exact die signalen met veel enthousiasme.
Op het filmpje zie je dat hij “néé” zegt op mijn signalen “kom op, laten we gaan spelen”. Als reactie op zijn “nee” op mijn herhaalde vraag, pas ik m’n plan aan en besluit dat ik dan met behulp van extrinsieke motivatie (clicker, voerbeloning) ga proberen om Joris alsnog op een positieve manier met mij en de bal bezig te laten zijn.
Door mijn bril bezien, Joris goed kennende en wetend hoe de signalen die ik daar geef zijn aangeleerd, zie ik wat ik daar doe wél als wegsturende signalen (vragen), maar níet als P+.
Ik leid dat af uit de reactie van Joris op mijn signalen. Maar zoals gezegd, het is moeilijk en tricky, want de ontvanger bepaalt. Ik kan zijn reactie interpreteren, maar het is en blijft een interpretatie. Hij kan immers niet in voor mij duidelijke mensentaal zeggen of de intentie van mijn signalen kloppen met hoe hij ze ervaart.
Terug naar Carolyn Resnick. Elke vorm van agressie, "paard eigen" of niet, is vanzelfsprekend P+. Leiderschap als mens ten opzichte van een paard krijg je m.i. makkelijker, prettiger en meer betrouwbaar door geen gebruik te maken van P+.
De enige momenten waarop ik (in de afgelopen 14 jaar) bewust P+ heb toegepast, waren als reactie op agressie. Dus niet pro-actief (agressie voorkomen), maar re-actief (reageren op getoonde agressie). In bericht
#197896 , over hertraining van agressieve honden, schreef ik daar over; het vervolg daarvan staat in een forumdraad getiteld “nog een andere titel graag, was: Halal / Islam en dierenwelzijn”.
En bij paarden heb ik bijv. boos (agressief, P+) Donna weggestuurd op momenten dat ik met Fálki bezig ben, en Donna er aan kwam gerend met de overduidelijke intentie om Fálki een trap of beet te komen geven. Dat gedrag van Donna is nu over, maar als ze ’t wéér doet, reageer ik opnieuw met P+ op Donna’s gedrag.
En bij Joris recent op zijn gedrag “ik wil jouw voer hebben” – maar daarover is wat mij betreft nu wel genoeg gezegd
> we weten allemaal dat volledig je paard vrij laten, enkel kan in een
> afgesloten bak met veel R+ .
Het kan ook in een hectares groot weiland. En na veel oefenen zelfs op niet omheinde akkers, weggetjes etc. Ik laat Fálki gewoon loslopen als ik met hem loop, op alle momenten dat ik inschat dat dat veilig genoeg kan.
En voorál als er in zijn ogen gevaar dreigt, heb ik hem bij grote voorkeur los. Dat kan natuurlijk niet veilig genoeg als er een grote “enge” vrachtwagen aan komt rijden die vlak langs ons zal passeren. Dan doe ik hem aan een lijn die ik zo lang hou als veilig mogelijk is.
Maar staat zo’n zelfde “enge” vrachtwagen stil (geparkeerd), dan blijft Fálki gewoon loslopen. Mits de vluchtroutes waarvan ik inschat dat hij die zou kunnen nemen (bijv. naar huis), veilig genoeg zijn. In de praktijk is Fálki nog geen enkele keer verder dan enkele passen gevlucht. Het is mijn éigen angst dat hem iets zou kunnen overkomen, die maakt dat ik hem alleen durf los te laten als de logische vluchtwegen veilig zijn.
Tot slot, hoewel ik afdwaal
:
Mensen benadrukken vaak dat paarden vluchtdieren zijn. Ik vind dat erg betrekkelijk. Een paard kan bij dreiging kiezen tussen vluchten of vechten. Het hangt van het soort dreiging af én van de aard van het individuele paard, welke hij zal kiezen.
Hetzelfde geldt m.i.voor honden, hoewel die niet door mensen worden bestempeld als vluchtdieren. Neem een hond die bang is voor bijvoorbeeld andere honden. De ene hond zal dan bij nadering van een andere hond kiezen voor vluchten, de ander voor vechten. Een hond die bang is voor vuurwerk. Natuurlijk zal die vluchten, weg van het geluid, richting een veiliger plaats. Een hondje dat wordt aangevallen door een leeuw, …
Zo bezien vind ik het maar raar, dat veel mensen het doodnormaal vinden dat hun hond losloopt als ze gaan wandelen; maar hetzelfde doen met een paard wordt door bijna iedereen als (haast) onmogelijk beschouwd.
Karen
Warboel
