Op zoek naar data kwam ik via het evolutieproces van het paard op een interesante lijn; het lopen op één teen, het lopen met de veeractie van peesmechanisch, de hoef, alles hangt samen met het evolueren om op harde ondergrond te kunnen lopen. Het verlies van de 2e en 3e teen, het daarmee samenhangende ontwikkelen van fixerende kruisbanden, de inkorting van het spaakbeen, de verstijving van de gewrichten, allemaal voor stabiliteit op oneffen, harde ondergrond.... Hoezo zou een paard ijzers nodig hebben????

Wat dit met verzameld te maken heeft? Het is waarschijnlijk slimmer 'naar de hoef te luisteren' en de stand niet te corrigeren om de kruisbanden en het bewegingsmechanisme niet onnodig te belasten; zoveel mogelijk binnen de natuurlijke bandbreedte van de stand blijven en daardoor wordt de hoef inderdaad ovaler, langer in de toon.

Huertecilla schreef op maandag, 4 april 2005, 9:29:


Naar de hoef luisteren en niet repareren wat niet kapot is lijkt me wijs, Peter.

Aan de andere kant is er dan wat je paard doen moet, en in hoeverre daar de hoef juist een goede parameter is om uit af te lezen of dat wat je je paard laat doen "goed" is, of niet genoeg, of overdreven.
Ik bedoel dat goed dus als goed voor je paard.

Wat het verzamelen aangaat zit ik al heel lang met nogal wat twijfels. Er wordt beweerd dat verzamelen goed is, vanwege extra ruitergewicht, etc. - ongetwijfeld hebben we allebei dat verhaal al vaak gelezen of gehoord. Echter nog niemand vanuit het hippische heeft me ooit kunnen bewijzen (bijv. uit kadaveronderzoek) wat er niet goed zou zijn aan niet-verzamelen... of zeg maar "gewoon wat aan boemelen". Ook bestaan er nogal wat totaal verschillende vormen van "verzameld" of "frame". Bij gangenrijden (tölt!) heb je een soort van verzameling nodig, maar een die er heel anders uitziet dan het typisch dressuurbeeld, en dan ziet de klassieke dressuur en ook nog eens heel anders uit dan de FEI-dressuur. Dat alles reduceert "verzameld" nmm tot slechts een woord.

Zou het vanuit historisch perspectief niet zo kunnen zijn dat "verzameld" binnen afgebakende disciplines lekkerder rijdt, en daarbij ook nog eens meer "indruk" op mensen maakt? Dat laatste verklaarbaar vanuit de psychologische voorkeur van mensen voor het verticale. Het lijkt me vanuit de velerlei militaire - en/of statustoepassingen niet onwaarschijnlijk.
Een (overdreven) verzameld paard is op een bepaalde manier wendbaarder bijvoorbeeld, van groot belang voor de toenmalige adel/officieren, maar nu ook nog te zien in de corrida. Maar zet daar de cuttinghorses in het westernrijden tegen af, en dan weet ik het niet meer behalve dat duidelijk is dat je een paard de gekste dingen kan leren doen.

Het lijkt me van belang iedere keer weer de vraag te stellen wat er bij mensen-cultuurvormen hoort en "normaal" gevonden wordt zodat niemand er bij stil staat en erover nadenkt, of wat er bij het paard zelf hoort. Wat is nuttig en waarom?

Toevallig kreeg ik gisteren via mail de vraag binnen of gangenpaarden (wanneer onbeslagen natuurlijk) een andere hoefvorm aanmaken. Goeie vraag, en ik weet dat dus niet. Ik zou er niet van opkijken, maar onderzocht is het niet. Toch niet zo moeilijk lijkt me - alleen de moeite nemen een paar honderd hoeffies op te meten.

Groeten, Egon.

e m kraak schreef op maandag, 4 april 2005, 18:15:

Tatááá Goed geformuleerd Egon, bedankt.
Tis alleen zo'n andere vorm en daar ga je toch door twijfelen. Of in ieder geval wil je bevestiging.


Niet mis met boemelen met een ontspannen paard, hoe die ook wel of niet verzameld.
Ga je echter lastiger dingen doen met het paard zoals lange ritten op rotsharde ondergrond en bergbeklimmen, dan is extra (ruiter)gewicht op de schouder minder gezond. Dáár is wel info over op Medinet (ben de link kwijt helaas). De voorhand is gevoeliger voor stootbelasting en meer gewicht.


Wíj definiëren verzamelen als het dragen van meer gewicht op de achterhand. Punt. Als een paard dat vanzelf en ontspannen doet, kantelt het bekken iets en buigen de hakken een fractie meer, waardoor de hoeven verder onder het lijf staan. Een fractie van beiden scheeft al fórs in de zwaartepuntsverplaatsing omdat beiden de hoek en stand van de rug beïnvloeden.

Verder speelt ook nog eens mee hoe het paard gebouwd is. Een overbouwd rechthoekmodel 'werkt' heel anders dan een compact vierkantmodel. Hoewel alles met elk type paard kan, zijn sommige dingen nu eenmaal makkelijker en voor het paard gezonder te realiseren met een daarbij geschikte bouw.
Denk aan springen met een Noriker, renbaanracen met een Andalusiër, rijden op een tuigtype Fries of bergritten met een spinger KWPN-er.
Vorm vlogt functie en dat zal met verzamelen niet anders zijn.

We 'leren' de paarden dit niet echt. We proberen ze een 'aha'-erlebnis aan te bieden bij het klimmen en dalen aan de hand. Het duurt echt even voor ze dat ontspannen en met zelfvertrouwen kunnen, vooral op rulle of losse ondergrond. Zelfvertrouwen en ontspanning gaat samen met het vinden van evenwicht en dat is aardig verzameld.
Daarná gaat het onder het zadel eigenlijk vanzelf nog een stapje verder. Dat bedenken ze dan zelf.
We hebben 'bijbehorende' zadels en zitpositie. Zoals je weet hangt álles samen.

Wij rijden veel op rotsige ondergrond en door zeer geaccidenteerd terrein en merken dat de paarden veel zekerder lopen als ze geleerd hebben gematigd verzameld te lopen en het minder belasten van de minder sterke voorhand is eveneens een groot goed.
Ze zijn ook duidelijk merkbaar vaster ter been over ruige ondergrond; als je erover nadenkt niet onlogisch.
Verder is het ook nog eens comfortabeler rijden.
Het plaatje zal ons een worst zijn, want er is nauwelijks een ziel om het te zien )

Tja, en overdrijven is zelden goed. Waarschijnlijk ook niet met verzamelen, al zien we bij het rejoneo paarden onwaarschijnlijke stunts uithalen op de achterhand, zelfs één achterpoot en die paarden draaien normaal gesproken minimaal 10 jaar mee in de arena. Gaan ook niet vol aan de bak voor ze een jaar of 7 zijn.
Het favoriete paard van Javier Buendia heeft zelfs meer dan 15 jaar volop in de arena gepresteerd. Is in die periode één keer gevallen en heeft nóóít ook maar een schram van een hoorn opgelopen. Dat paard is nu 23 en 'werkt' als dekhengst in zijn fokkerij.
Als je dat afzet tegen top-springpaarden dan is dat op zijn minst een indicatie dat de achterhand meer kan hebben dan de voorhand