Frans Veldman schreef op zondag 5 maart 2006, 22:33:


Ik weet ook niet of je dat echt sec alleen op meer of minder energie in puur natuurkundige zin kunt gooien. Ben een gevoelsmens en zie eigenlijk, ook bij mensen, dat de wisseling van de seizoen, gewoon veel neemt. Ook veel mensen beginnen naar het toegaan van de winter veel meer te eten, meer zin in koolhydraten te krijgen. Alles lijkt wat uit balans zeg maar, wat kwetsbaarder.

Frans Veldman schreef op zondag 5 maart 2006, 22:16:


Vet kan ook ontstaan aan een gebrek aan vitamine E en selenium, dit komt enkel voor bij koudbloeden, en is zeldzaam.
Toch ben ik erg benieuwd hoe het in Nederland zit in de bodem met selenium. Ik kan nog steeds niet goed uitdrukken hoe erg het was met ons paard door dat gebrek, het is geen pleidooi voor bijvoeren, maar wel een pleidooi om rekening te houden dat een gebrek een E en selenium een vreselijk ziektebeeld kan geven. Ik zal proberen te beschrijven wat er is gebeurd, en dat valt me niet makkelijk.

Het paard is een jaar bij ons geweest, toen ze kwam zat zo onder de open plekken van het eczeem en er zat geen spier meer op, doffe vacht, plukkerig enz. Als je een voet vroeg viel ze om.Ook had ze tumoren, achteraf bleek dat dus al vetnecrose te zijn. Omdat ze er zo slecht aan toe was hebben we haar dus WEL bijgevoerd met wat equiral en supplementen. Ze had ook ernstige bloedarmoede, we gaven het overmatige knoflook voeren de schuld daarvan. De vorige eigenaren hebben gedacht dat knoflook goed hielp tegen eczeem. Toen ze kwam zijn we met het paard onmiddelijk naar de dierenarts gegaan en hebben een simpel bloedonderzoek laten doen. Ook de tumoren kwamen ter sprake, en gezamelijk hebben we besloten niet snijden, meestal gaat dat fout als het idd kwaadaardig is. Paard knapte enorm bij ons op, we hadden er niet op gerekend dat het alsnog fout kon lopen, haar vacht was goed, de apathie was weg, ze zorgde op haar oude dag goed voor de kleintjes, tot de winter kwam, toen ging het mis. Ze werd in een korte tijd dik, wij nog denken, een beetje dik voor de winter is niet zo erg, maar het is haar dood geworden. Ze was altijd waar de jonge paarden waren, ze was een echte oppasoma. We merkten het met bekappen altijd, dat kon ze niet, op 3 benen staan, dan moesten we haar helpen om niet te vallen. Dat is altijd zo gebleven dat jaar, maar de laatste keer dacht ik verdorie, het is erger, ook kruimelden haar zolen weer, en weer kneuzingen. 2 dagen later stond ze niet eens in de buurt van de kleintjes, ik wist dat het mis was, dus de DA gebeld, en bloed laten prikken. Dat was dus niet goed, ( alles was fout, behalve haar nieren) afspraak gemaakt met de internist. Biopten laten nemen van de tumoren, en meer bloedonderzoek. En jawel, vet en spiernecrose door een gebrek aan vit E en selenium. Hele jonge paarden die dat hebben worden zowiezo niet behandeld, ieder bijtwondje kan een necrose veroorzaken. Bij oudere paarden lukt het soms om het proces te stoppen. Het was haar al een keer gelukt, de tumoren waren daar duidelijk bewijs van. Maar het was ons niet verteld door de vorige eigenaren. We wisten het niet, als we het wel hadden geweten dan hadden we haar onmiddelijk van het gras gehaald, en vit E en selenium bijgevoerd. Gras was voor haar vergif toen er niet meer genoeg E en selenium in zat. In gras zitten onverzadigde vetzuren, en door dat gebrek aan E en selenium werd gras haar vijand. De onverzadigde vetzuren werden heuse terroristen voor haar metabolisme, en wat er dan gebeurt dat is niet te beschrijven. Overal kreeg ze weer open plekken, ze werd weer net zo apatisch als ze gekomen was, maar het ergste was dat ze niet meer wilde. Ze had ook artrose, ze zakte letterlijk door haar benen heen. Met pijnstillers leek het nog wat. Zonder pijnstillers was het niet om aan te zien. Na een maand dokteren, en het bloed wat maar slechter werd, hebben we moeten besluiten dat het niet meer paardwaardig was. Ze was het waard, het was een bijzonder paard.
Toch is dit een beetje een pleidooi om niet te zeggen nooit bijvoeren, onze Nederlandse weides hebben misschien wel te weinig mineralen in de bodem. Ik ben me bewust dat een teveel aan mineralen misschien hetzelfde beeld kan geven. Maar ik ben erg benieuwd naar mensen die grondmonsters laten nemen hoe het in de verschillende gebieden met selenium is gesteld. Ik moet eens gaan zoeken, maar er schijnt ergens een onderzoek te zijn dat eczeem ook bij een tekort aan selenium optreed.
Mijn paard kreeg eczeem toen ze zo vreselijk ziek werd, en niet in de zomer. Ze kwam in de winter, in de zomer was het helemaal goed met haar, pas in november toen ze zo ziek werd kreeg ze ook eczeem.
Ik ben er nog stuk van, dat we niet tijdig wisten wat de oorzaak was, daarbij maakt het niet uit dat ze 24 was, en hier was omdat we haar graag die kans gaven. Zij was een hele belangrijke schakel in de groep jonge paarden, tsjonge jonge wat wilde ik graag dat het anders was gegaan.

Esther

ehm is het niet zo dat een mager paard erg laat zijn haren loslaat?
dat lijkt hier altijd wel het geval.
maar nu ff vraagje over afvallen.
drachtige merrie (eind april uitgerekend) begint ook ernstig af te vallen.
ribben schijnen al aardig door de wintervacht heen.
ze heeft de beschikking over een schuilstal en over hooi.
moet ik nu dan de natuur zijn gang laten gaan? of moet ik toch maar bijvoeren?
ik las net nl dat er ook wel elders in het lichaam vet opgeslagen zit?
ik was nl al begonnen met brok bijvoeren.
alvast bedankt voor antwoorden

Niki schreef op zondag 5 maart 2006, 23:58:


Tja Niki, ik ben Holly (Quarter) na de 6 e maand drachtigheid wel gaan bijvoeren, ze was toen ook al erg dun. Pas een week of 6 voor de bevalling ging je iets aan haar zien, daarvoor was die buik gewoon plat.
Ik heb daarvoor zelf een granenmix gemaakt, daar zitten geen ongewenste stoffen in, bovendien is alles met de hele korrel, dus niks geplet, verhit e.d.
Zo is alles maximaal opneembaar en weet je wat je paard te eten krijgt.

Bombita is momenteel 6 maanden drachtig maar krijgt van ons geen hap bijvoer naast haar 24/7 hooi en voederbieten 's ochtends.
Ik vind haar veel te zwaar voor een 6 maanden drachtig paard.
Ook had zij heel erg eczeem en dat is voor ons ook een reden om haar niks bij te geven. Ook al gaat het nu goed met haar, ik heb nog niet het idee dat ze eczeem definitief weg is. Daarvoor gebeurt er teveel in haar lichaam. Na volgend jaar, als het veulen er is, zal het wel beter gaan.
Moet er wel bijzeggen dat Bombita een Appaloosa is met de uitstraling van een bulldog. En dat ik een paard in dergelijke conditie waarin ze verkeerde toen wij haar kochten nooit een veulen had moeten krijgen, maarja, dat was iets van de vorige eigenaar.
Ik ben van mening dat je alleen met gezonde paarden mag fokken.

Groet, Pien

Frans Veldman schreef op zondag 5 maart 2006, 22:33:


Voor de zekerheid even opgezocht. Maar een haar bestaat gewoon uit dode cellen. Helemaal onderin delen die cellen steeds en meer naar boven toe verliezen ze de kern en andere celdelen. Het worden keratineplaten. Hetzelfde gebeurt bij je huid, alleen is dat zachter keratine. Keratine is inderdaad een eiwit. Of het heel erg energievragend is, durf ik niet te zeggen. De celdeling zal wel wat energiekosten, maar als de cellen er eenmaal zijn zal dat wel meevallen.
En inderdaad, buiten het vet onder de huid bevat een lichaam wel meer vet. Maar als je op goed gewicht bent is dat miniem en tegen dat dat wordt afgebroken, dan ben je echt slecht bezig. Bij terminale anorexia patienten wordt dat afgebroken. Het is zelfs zo dat eerst de eiwitten in de spieren worden aangesproken voordat het vet rond de organen eraan gaat. Dus eiwitten spelen wel degelijk een rol in de energiebehoeftes hoor, ik geloof dat die worden aangesproken na 6 dagen vasten ongeveer.

Maar inderdaad, waarschijnlijk willen wij allemaal veel te dikke paarden. Het overgrote deel van de mensen is ook te dik. Ik probeer altijd zo min mogelijk te vergelijken, maar stiekem doe je het dan toch. En aan de andere kant, ik ben zelf een gratenpakhuis, maar sta ook nog steeds overeind :).

Geertje schreef op maandag 6 maart 2006, 8:58:


Regelmatig hoor ik van de mensen hier met Ijslanders dat het verharen hun zoveel energie schijnt te kosten.
Hoe moet ik dat dan opvatten?
Of zou het ergens te maken hebben met een of andere voorjaarsreiniging die die paarden zelf 'toepassen' waardoor hun energieverbruik naar een ander level gaat?

Hoe zit dat met de ijslanders (Egon, Sas, Es, ...ea), behouden die wel hun energie tijdens de vachtwisseling, of zijn ze slomer dan normaal?

Want ik merk niks aan mijn paarden, ook niet aan de koudbloeden.

Groet, Pien

Spirithorses schreef :
(effe mezelf aanvullen:)

Nou, "niks" is ook niet helemaal waar, ik zal er eens op letten, maar ik merk wel dat ze wellicht een iets grotere mineralenbehoefte hebben tijdens het wisselen van de vacht. Zal het dit jaar eens extra in de gaten houden.

Izzy is al wat aan het verharen, maar de Haffen niet, terwijl die nog langere haren hebben dan zij.

Pien

In de verharingsperiode zijn veel ijslanders lustelozer en slomer. Minder zin in rijden, langzamer tempo willen. Lang niet allemaal, maar het is wel een vaak gehoord iets.

Waar dat dan aan ligt? Geen idee. Je hoort het van zoveel verschillende kanten dat de verschillen in huisvesting, voeding, training ed enorm verschillend zijn.

Ik denk dat het weinig uitmaakt waar haar van gemaakt word vwb energie. Het moet hoe dan ook gemaakt en ontwikkeld worden. Als je kijkt naar die enorme vachten die ijslanders aan kunnen maken, dan moet dat toch ergens vandaan komen.

Groetjes Karin

Spirithorses schreef op maandag 6 maart 2006, 9:12:


Is haren wisselen voor een paard met heel veel haar (zoals een ijslander) niet ook gewoon heel erg vervelend... Al die losse haren zal toch ook wel wat jeuk opleveren lijkt mij, misschien dat dat ook meespeelt. Het haren loslaten kost fysiologisch geen energie, nieuwe haren maken wel een beetje. Maar goed, fysiologische energie loopt volgens mij ook niet 100% parallel met de energie die wij voelen, levenslust en fut.
En dat mensen meer gaan eten in de winter is volgens mij veel meer psychologisch dan dat dat lichamelijk bij ons nodig is.

Spirithorses schreef op maandag 6 maart 2006, 9:09:


Ja, ik had al willen reageren want ik heb dat altijd erg gemerkt dat conditieverlies tijdens de rui. Maar dan eigenlijk meer in het najaar, bij de aanmaak van wintervacht. Ik hoorde laatst ook dat ze op IJsland niet serieus trainen in die periode hierdoor.

Saskia

Geertje schreef op maandag 6 maart 2006, 8:58:


Dank voor de informatie!


Inderdaad. Waarschijnlijk worden de meeste stoffen tijdens het afsterven weer teruggewonnen. Netto blijft dan het energieverlies beperkt tot hetgeen de celdeling zelf heeft gekost. Dat lijkt me niet echt schokkend. (Mensen die ondervoed raken verliezen hun haren ook niet zo snel, dus dat geeft ook aan dat haren geen echte energieverslinders zijn).


Ja, maar ook hier hebben we het over heel iets anders dan een paard waarbij je de ribben ziet. Behalve het orgaanvet bevat een paardenlichaam nog meer vetopslagplaatsen. Dat hebben we zelf mogen bekijken bij de slager, waar echt grote gele klodders vet overal IN het lichaam zaten bij paarden die "normale" hoeveelheden eten kregen.
Bedenk trouwens ook dat je weinig te zeggen hebt over de plaatsen waar het vet wordt opgeslagen, en dat het nogal een individuele aangelegenheid is. Bij mensen is dat toch ook niet anders? Bij Bala bijvoorbeeld blijf je altijd wat de ribben zien; ga je meer voeren dan krijgt ze een hangbuik maar de ribben daar komt geen gram vet op. Zouden we de ribben als maatstaf gebruiken voor het voeren dan krijgen we een erg raar paard...


Waarmee je zelf al aangeeft dat het verbruiken van eiwitten voor energie een noodmaatregel is. En dat is het inderdaad: eiwitten verbranden niet zo schoon als koolhydraten en vetten, en behalve dat het een erg inefficient proces is blijft er ook een enorme berg afvalstoffen over. Eiwitverbranding is echt een noodmaatregel, en bij paarden die dagelijks voeding krijgen zal dat niet snel gebeuren. (Disclaimer: natuurlijk spelen eiwitten wel een kleine rol bij de energiebehoefte, maar daarbij moet je meer denken aan besturing van die processen (enzymen) dan als energieleverancier zelf.)


Sterker nog: een geringe mate van ondervoeding verlengt je leven.

Groeten,
Frans

Spirithorses schreef op maandag 6 maart 2006, 9:09:


Ik heb ook nooit iets gemerkt aan mijn paarden tijdens het ruien.
O ja, misschien ook wel interessant over dat vermageren in het voorjaar: Als dat door het verharen zou komen dan zouden de paarden in de herfst ook moeten afvallen (meer zelfs, omdat je mag aannemen dat het maken van een wintervacht meer energie kost dan het maken van een zomervacht). Maar ik heb nog nooit gemerkt dat ze in de herfst afvallen (integendeel!).

Groeten,
Frans

Karin schreef op maandag 6 maart 2006, 9:28:


Ja, maar dat hoeft niets met energie te maken te hebben, en kun je dus ook niet aanwijzen als iets dat sloomheid zou moeten veroorzaken. Paarden produceren ook een enorme hoeveelheid mest, en dat moet toch ook ergens vandaan komen.
Je kan de haren ook zien als een afvalproduct, gemaakt van eiwitten die het paard toch al teveel had. (Is er ook niet een of andere haaranalyse gebaseerd op het idee dat haren een soort vuilnisvat zijn?)

Groeten,
Frans

Karin schreef op maandag 6 maart 2006, 9:28:

Mijn paard wordt ook wat slomer als nu de zon begint te schijnen, die heeft het volgens mij simpelweg te warm dan.
Gr.
Elke