Jongens, wat er hier wat afgeschreven zeg, dat kan ik niet volgen, hoor!
Ik heb precies geschreven wat ik bedoel, overigens. De interpretaties achteraf vind ik minstens zo boeiend. Tiens, is dàt wat ik geschreven heb
.
Martien zegt ergens "Jip en Janneke-taal is mijns inziens hetzelfde als theorie, alleen in gesproken vorm". Ik begrijp die frustratie wel, hoor - het klinkt "mystiek" of "theorie" of "zweverig", maar voor mij is het gewoon een heel praktisch, dagelijks hanteerbaar werkprincipe. Een paard mag nee zeggen, want dan krijgt z'n ja meer waarde.
Dat wil niet zeggen dat een paard z'n zin krijgt... Het wil alleen zeggen dat het paard ruimte krijgt om initiatief te nemen binnen de grenzen die ik aangeef. Mijn grenzen liggen duidelijker wat kleiner dan die van Michiel, bijvoorbeeld, maar heel wat breder dan die van Hans. Die grenzen moet je voor jezelf duidelijk stellen, in functie van waar je op dat moment bent met het individuele paard.
Het is dus NIET "het belonen van een paard voor spontane acties". Het is wél "spontane acties toelaten". Ik beloon die enkel, als ze in de richting gaan van wat IK in gedachten had
. Dat is een zeer belangrijk verschil.
Zo zegt Egon ergens, bij het paard dat op een bepaalde plaats aanspringt, "fout van de trainer". Als Egon de situatie zou kennen (paard dat "nooit" aanspringt, binnen tien minuten Xen springt dit paard wél aan) dan zou hij dat niet meer zeggen. Het op een bepaalde plaats aanspringen is een tijdelijk bij-effect; het criterium was "aanspringen". Het paard begreep het onmiddellijk maar denkt dat het gedrag bij een bepaalde plaats hoort. Dat is "superstitious behavior" ("bijgeloof"). De trainer krijgt méér dan hij vraagt, het paard is specifieker dan de trainer (gebeurt vaak!). Kwestie van de vijf minuten daarna het paard uit te leggen dat het enkel om het aanspringen zelf gaat.
Je kan dus een leerproces nooit vergelijken met het afgwerkte product, hoewel, Niek, ik niet geloof in "afgewerkte producten". Je komt vast situaties tegen dat je toch weer terugvalt op druk, als backup voor het negeren van je stem
. Je stemcue is aangeleerd VIA druk.
Is "nee" mogen zeggen hetzelfde als "overleggen bij gevaar"? Als je goed kijkt naar een groep paarden die gealarmeerd wordt, dan WORDT er overlegd. De paarden kijken naar het paard dat staat te waken, en als die vertrekt, vertrekken ze mee - vertrekt hij niet, dan grazen ze gewoon verder. Het is dat wat er wordt bedoeld met "je kan een paard niet afleren te schrikken, maar je kan een paard wél leren terplaatse te schrikken".
En dus terug naar Hans. Kan je een paard afleren te bijten zonder straffen? Ja, dat kan. Ik doe het zelfs redelijk veel - ik heb nooit beseft, voor ik met veel verschillende paarden begon te werken, hoeveel paarden (defensief!) bijten. Bijten is aangeleerd gedrag (ondermeer door mensen die denken een paard te kunnen afleren te bijten door te slaan met slechte timing), behalve bij een- tot tweejarigen, die tanden wisselen en de wereld onderzoeken met hun mond.
En hoe leer je een paard z'n voeten te geven? Simpel: door ze niet te nemen, maar te vragen ze te geven.
Inge
http:///www.cremebrulee.be/inge
Warboel
