Trainen is gedragsverandering.
Gedrag kan je op twee manieren veranderen:
- door het aan te moedigen (als je er meer van wil) of
- te ontmoedigen (als je er minder van wil).

Gedrag aanmoedigen (in de hoop dat het in de toekomst méér gaat gebeuren) heet belonen, bekrachtigen, versterken (reinforce).

Gedrag ontmoedigen (in de hoop dat het in de toekomst minder gaat gebeuren) heet straffen, corrigeren, verminderen (punish).

Je kan aanmoedigen én ontymoedigen door iets te doen of iets te geven (dat er daarvoor niet was) = +, plus, erbij, positief (positive)
Je kan ook iets wegnemen (dat er daarvoor wel was) = -, minus, eraf, negatief (negative)



Hetzelfde gedrag kan op verschillende manieren bekeken worden, en dus ook op verschillende manieren veranderd worden:

positieve bekrachtiging:
gedrag dat je wil aanmoedigen -> zodra het goede gedrag gebeurt -> er komt iets bij = +, positief:
je wil dat je paard blijft stilstaan -> je paard staat stil -> je geeft een wortel of een krabbel

gedrag dat je wil aanmoedigen -> zodra het goede gedrag gebeurt -> je neemt iets weg = -, negatief:
negatieve bekrachtiging:
je wil dat je paard blijft stilstaan -> je paard staat stil -> je laat de teugels vieren (teugelhulp)

positief straffen:
gedrag dat je wil ontmoedigen -> zodra het foute gedrag gebeurt -> er komt iets bij = +, positief:
je wil dat je paard stopt met bewegen -> je paard beweegt -> je rukt aan de teugels of slaat met de zweep

gedrag dat je wil ontmoedigen -> zodra het foute gedrag gebeurt -> je neemt iets weg = -, negatief:
negatief straffen
je wil dat je paard stopt met bewegen -> je paard beweegt -> hij mag niet naar de wei

1/ je weet in principe nooit op voorhand of iets gaat werken - je kan pas achteraf zeggen of het straffend of belonend heeft gewerkt. In de praktijk kan je je doorgaans wel voorstellen wat zal werken of niet werken, uiteraard, maar gedrag moet ook bekeken worden op lange termijn. Iets wat lijkt alsof het nu werkt kan op lange termijn blijken helemaal niet, of niet meer te werken.
2/ sommige mensen noemen extinctie of uitdoving (negeren) een 5de manier van gedragsverandering: gedrag dat geen enkele consequentie heeft (niet goed, niet slecht), dooft ook uit. Toch kan je ook dit als een vorm van negatief straffen zien: gedrag dat er al was (en dus voorheen op één of andere manier beloond werd), wordt nu niet meer beloond; de beloning wordt onthouden, en dus ontmoedigd - het gedrag gaat achteruit en houdt uiteindelijk op.