Nils Vellinga schreef op maandag 18 mei 2009, 22:25:
> Ik vermoed dat niet elk zetmeel het zelfde is, het zetmeel dat
> vrij gemaakt moet worden uit de cellulose wand van een
> grasstengel/blad, of uit een graan korrel is wellicht toch van
> een andere [molecuul ?]samenstelling?
Zetmeel is een verzamelnaam. Het zijn ketens aaneengeregen suikermoleculen.
Als je zetmeel eet, dan worden die lange ketens door je spijsverteringsgestel in stukken geknipt, zodat je suiker overhoudt.
Die vertering begint al in je mond: In je speeksel zit het enzym amylase dat al een deel omzet. Stop maar eens wat zetmeel (stukje aardappel, stukje brood) in je mond, en blijf er maar even een tijdje op kauwen. Je zult merken dat je een zoete smaak krijgt.
Twee "zetmelen" zijn nooit eender, het zijn gewoon ketens suiker van een redelijk willekeurige lengte. Voor de vertering ervan maakt dit niet zoveel uit.
>> De celwand o.a. uit cellulose.
Cellulose is geen zetmeel. Het zijn nog langere ketens suikermoleculen. Daar hebben je enzymen geen vat meer op. Je kunt ze dan ook niet verteren. Paarden ook niet, maar wel de micro-organismen in de hindgut. Die kunnen de cellulose omzetten in vluchtige vetzuren. Cellulose is dus een koolhydraat, maar wordt door het paard opgenomen als een vet.
Die micro-organismen in de hindgut gaan dood als daar zetmeel/suiker terecht komt. Nu heb je al gemerkt met de aardappel of het stukje brood dat de verwerking van zetmeel enige tijd kost. Stop je de dubbele hoeveelheid zetmeel in je mond, dan wordt het niet zoeter. Je speeksel kan maar een beperkte hoeveelheid tegelijk omzetten. Krijgt het paard ineens veel zetmeel binnen zonder vezels (handje granen), dan kunnen die niet allemaal worden omgezet, door gebrek aan vezels passeren ze de dunne darm ook nog eens te snel, waardoor onverteerd zetmeel in de hindgut terecht komt. En dan sterven er micro-organismen, zodat daarna het paard geen voedingsstoffen meer kan opnemen uit cellulose (gras-hooi).
De hele materie is zeker complex. Het gaat niet alleen om het soort koolhydraten (hoe korter de ketens, hoe sneller de vertering) maar ook om de manier waarop die koolhydraten zitten verpakt.
In
muesli's zijn ze supersnel opneembaar, terwijl ze uit vezelrijk voedsel (gras, hooi) veel geleidelijker vrijkomen. In dit verband wordt ook wel gesproken over snelle en langzame koolhydraten.
Een geleidelijke (langzame) afgifte is gunstiger, omdat het spijsverteringsgestel dan minder in 1 keer hoeft te verwerken. De verwerkingscapaciteit (het aantal enzymen) is bij een paard beperkt. Ook voor mensen trouwens geldt dat je beter langzame koolhydraten (een boterham) kan consumeren dan snelle koolhydraten (een glas frisdrank). En dat je beter je koolhydraten over de tijd kunt verspreiden dan in 2 keer je portie koolhydraten opeten.
In dat verband kun je het 2 keer per dag voeren van
krachtvoer vergelijken met in plaats van de hele dag op wat knackers knabbelen dat je 2 keer per dag een liter frisdrank krijgt. Dezelfde hoeveelheid koolhydraten welliswaar, maar de manier waarop het in je spijsverteringsgestel terecht komt is voor wat betreft belasting en piekwaarden totaal anders.
Frans
"If your only tool is a hammer, you tend to see every problem as a nail."