Frans Veldman schreef op dinsdag 22 november 2005, 23:19:
> Michiel schreef op dinsdag 22 november 2005, 23:04:
>
>> Met dieren weten we zo
>> langzamerhand wel, dat belonen beter werkt.
>
> Nee, dat weten we niet. Het hangt namelijk geheel af van de
> situatie. Voor zowel belonen als bestraffen is een plaats.
Ja bij afleren werkt straf beter als belonen. Verhinderen werkt echter nog véél beter. Ook bij de voorbeelden die je noemt, zit een flink deel verhinderen. Hoe meer verhinderen, hoe minder als de werkelijke straf nog toegediend wordt.
Straf heeft altijd ook vele en forse nadelen is bovendien bijna nooit nodig. Verhinderen zonder te verwijten heeft geen nadelen. Zeer zeker geen enkel nadeel als het gevolgd word door een alternatief aanbod.
> Wat doe jij als je paard maling heeft aan de afrastering?
> Schrik op de draad zetten (= bestraffing zodra hij aan de draad
> komt) of hem belonen als hij van de draad afblijft? Het laatste
> werkt echt minder effectief!
Ja een prachtig voorbeeld!
De straf werkt hier als een verhindering, (natuurlijk die twee zijn in dit voorbeeld niet los van elkaar te zien) eenvoudig omdat de schokkans (onvoorspelbaar of) groot is. Een grotere pakkans zouden we bij snelheids overtredingen ook nodig hebben. Of een mentale verandering, net zoals bij sigaretten roken, dat het not-done is, dat mensen zelf niet sneller willen dan wat voorgeschreven/gezond is.
Schrikdraad om de wei werkt subliem. Het veranderd echter niets aan de motivatie om weg te lopen. Alternatieven zijn ook hier nodig. Willen we geen angstige wereld vreemde paarden hebben, zullen we met ze naar buiten moeten. Wei-Stal-bak paarden komen echt iets te kort vind ik. Na een buitenrit loopt een paard echt niet meer weg, zo wie zo lopen paarden veel minder weg van stal als we denken, ze houden van een beetje rond het huis scharrelen. Het zou goed zijn, ze dit toe te staan. Bijvoorbeeld door de siertuin en de autoweg achter schrikdraad te zetten, inplaats van de paarden. Ik heb een tijdje gelest bij een stal waar de paarden deze vrijheid hadden rondom het huis. In Oostenrijk in de bergen kwamen we bij een gasthove waar ze het huis binnen houten hekken hadden gezet, en de paarden zwierven er vrij rondom heen en liepen niet ver weg werd me verteld. Leuk toch!
> En wat denk je dat beter werkt om te hard rijden aan te pakken?
> Een bekeuring als je te hard rijdt, of zo nu en dan een
> beloning omdat je niet te hard voorbij een controle reed?
Je hebt gelijk, we kunnen echter ook dieper kijken.
Als ik naar me zelf kijk dan hou ik me aan de voorgeschreven snelheid omdat me dat het verstandigste lijkt. Dat werkt beter dan de dreiging van een bekeuring, kijk maar 80 % rijd me voorbij met 140 op de snelweg. Lopen allemaal een kans op een bekeuring. Straf werkt beter als beloning in dit geval, jazeker. Verhinderen ... in mijn geval van binnen uit, werkt zeer effectief. Een zeer hoge pakkans werkt bijna evengoed. Verhinderen van buitenaf, bijv. door een snelheids begrenzer zal ook goed werken.
> Belonen werkt het beste om iets te leren.
> Bestraffen werkt het beste om iets AF te leren.
Ja en verhinderen werkt nog beter.
> Let wel, ik ben geen voorstander van bestraffen, en met
> bestraffen bedoel ik ook uitdrukkelijk niet agressie! Zie het
> meer technisch, het koppelen van een nare associatie aan
> ongewenst gedrag. Lik op stuk. Een schok als je aan de draad
> komt. Een elleboog als je in mijn arm probeert te happen. En de
> gang op als zoonlief aan de haren van zusje trekt.
Begrijp ik. Omdat ik betere alternatieven voor straf gevonden heb, in dat verhinderen zonder verwijt, gaat daar mijn voorkeur naar uit. Dat haren trekken, bijvoorbeeld. Dat is typisch iets wat ik graag voorkom. Die eerste keer ben ik natuurlijk vaak te laat. Het is echter een alarmsignaal voor me. om elk vervolg te gaan verhinderen en direct met een alternatief aan te komen. Wat is de oorzaak? Is het zusje zelf de oorzaak door haar gespannenheid dat ze het uitlokt? Of is het broertje terecht of onterecht gestresst? Vaak is mijn verhinderen dus niets meer dan de stress wegnemen bij een van beide, door ze even op schoot te nemen en warme aandacht te geven, misschien moeten we even naar buiten een frisse neus halen samen. Wel even wat anders dan op de gang zetten. Dat heeft alle nadelen van straffen. De stress verdwijnt er niet door en de ergernis tussen de kinderen breid zich uit en de ergernis naar de ouder is er bij gekomen. Hoe anders verloopt dit bij, verhinderen zonder verwijt. Gevolgd door een alternatief wat nodig is in die situatie.
> Ik heb gewoon wat moeite met het idee dat "straffen" volledig
> achterhaald en overbodig is geworden. Er is een plaats voor
> beide.
Ja.
En méér
Michiel