Ingrid den Ouden schreef op maandag, 9 augustus 2004, 19:14:


reeds lang uitgestorven diersoort...
maar een beetje afhankelijk hoe je "natuurlijk" definieert.
Wat is een natuurlijke mens dan?

Egon

Inge Teblick schreef op dinsdag, 10 augustus 2004, 8:03:


Dan maak je er toch 5 paginas van als je je es een uurtje zit te vervelen


Daar gaat het toch niet om.


Daarom.
Ben benieuwd naar jullie beider inbreng dan. Dit is nmm, ook in NH, een onderwerp dat véél meer aandacht verdient. Met de nadruk dus op VRIJ (zonder teugeltrekkerij) schouderbinnenwaarts, zoals De la Guérinière al aangaf.

Egon

E Hanse schreef op dinsdag, 10 augustus 2004, 14:04:


Neen.


En de bittenverplichting, die geen verplichting is maar als dusdanig geïnterpreteerd word, omdat "alles wat niet vermeld staat wat ons betreft verboden is"?


Misschien hebben we andere ideeën over spek en bonen. Mag ook.


Ben blij te horen dat jullie een leuk weekend hebt gehad :)

Groeten, Egon

Ingrid den Ouden schreef op dinsdag, 10 augustus 2004, 14:16:


Google maar es op: François Robichon de la Guérinière

ik kreeg net 686 resultaten, waarvan 3 in Ned..... op alleen:
Guérinière +paard
zijn de resultaten in Ned iets beter: 23.

Groeten, Egon

Marc Van Cotthem schreef op dinsdag, 10 augustus 2004, 17:01:


Ik ga eerst proberen het precies te begrijpen...


Dat was min of meer de "Parelli-methode" dus?


Dit stukje snap ik niets van. Hoe dacht je op wijken voor druk te kunnen klikken als hij daar alleen maar tegenin gaat? Denkfoutje waar je zelf ook al jaren achter bent, of zie ik hier iets verkeerd?


OK..... hoe dicht bij/ welke diameter volte?


Die twee oefeningen moet ik dus apart zien?
Dus die tweede stilstaand, maar alleen de achterhand wijken voor druk? En dat accepteerde hij wel, in tegenstelling tot boven? Waarom nu wel denk je?


Is me niet geheel duidelijk. Ik probeer voor me te zien je paard dat voltetjes rond jou stapt... dan wijken voor druk van hand op schouder... maar dan loop je geen volte meer toch?


Groeten, Egon

HannahFroukje schreef op woensdag, 11 augustus 2004, 15:55:


Gewoon een kwestie van de soorten los kopen en zelf mengen... bij een goede zaadhandel (bijv. http://www.robertus.nl/robertus_nl.html ) moet je nmm kunnen vragen om non-cultivar 5 kg. Kropaar (Dactylis cristatus), 10 kg. Veldbeemd (Poa pratensis), Witbol (Holcus spec), etc, etc, etc...
maar het succes van wat je ook zaait (ook kant en klaar mengsels) is afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden, grondsoort, vochtigheid, mineralen en -mesttoestand, licht... dat moet je eerst weten voor je daar een vegetatie op kan bedenken.
In toenemende mate moet je oppassen voor het geklooi met cultivars.

Groeten, Egon

josien schreef op woensdag, 11 augustus 2004, 16:17:


Vind je het erg het voor domme ikke een beetje minder kort te herhalen, zodat ik voor me kan gaan zien welke bewegingen jullie (dus paard EN jij) precies maken?


Weet dat ik een lastpost ben, maar "een beetje" clicker methode kan niet.
Je hebt je paard dat geleerd te begrijpen, waarop je het verder kan gebruiken en uitwerken, of niet... maar een beetje begrijpen is niet begrijpen.

Groetjes, Egon

Wie is er gestopt met de Parelli-methode, of overgestapt op iets anders? En zoja, op welk punt en waarom?

Gewoon nieuwsgierig

Groetjes, Egon

Ellen Helmigh schreef op Tue, 3 Aug 2004 20:21:15:


Verdomd goeie vraag!
Ook een vraag die me ff stilletjes in een hoekje heeft doen zitten denken.
Het communiceren van keuzen gaat een stuk verder dan zaaknamen of begrippen; het impliceert immers niet alleen een ongelijkstelling maar tevens een waardeoordeel... en dat dan als antwoord op een vraagstelling.

"Iets liever dan iets anders." of "Iets groter dan iets anders."
Heel dicht daar tegen aan zit de voorwaardelijke keuze: "mits ...".
In computerprogrammeren kan het wel, en heb je de gelijkstelling "="; de ongelijkstellling ">" cq. "<"; en de voorwaardelijke keuze "IF". Maar het is niet de psyche van de computer die dit begrijpt, doch slechts de mens erachter die iets met de output doet.
Als ik het goed begrijp wil jij Daan kunnen vragen:
BEGIN
var x = gesubstitueerd;
var y = gesubstitueerd;
function { IF x < y THEN y ELSE x };
write function;
END
Op die manier is de vraag als opdracht gesteld, wat het (voor de computer tenminste) uitvoerbaar maakt.

De vereisten ervoor zijn:
1) de te vergelijken zaaknamen moeten aangeleerd zijn - en dan neem ik liever om te beginnen compacter begrippen dan "bos of strand"... bijv. "wortels of brokjes".
2) er moet een manier (geleerd zijn) zijn om het waardeoordeel, als dat er is, als antwoord op een vraagstelling te uiten. (het waardeoordeel behoeft zelf niet geleerd te worden, er van uitgaande dat je geïnteresseerd bent in de mening van Daan zelf; dát is het grote verschil met die computer!).
Dat is nogal wat!

Als ik aan honden denk, en de tegenstelling in reacties op "uit" of "ga mee" en "blijf..." dan gok ik er op dat het mogelijk is, om je vraag simpel te beantwoorden. Mijn 0-hypothese is bevestigend, maar onderzocht is het bij mijn weten nog niet.
Daar komen we praktisch dus niet veel verder mee. Het probleem is misschien wel dat er niemand geïnteresseerd is in wat het paard wil - wij spelen "leider" en "baas" dus heeft paard niets te willen. (Daar zitten grote inconsequenties in waar gedachtenloos overheen gestapt wordt. Bij voorbeeld dat die "2benerbaas" er vaak 23 uur per dag niet is! - maar laten we gemakshalve even over die zijsprong heenstappen en bij de les blijven...)

Bovenstaand laat ik zien dat je een voorwaardelijke vraagstelling als opdracht kunt verpakken. Dat lijkt me belangrijk omdat er een groot verschil is tussen een open vraag stellen (Wil je iets voor me doen?), waarop het antwoord "nee" kan zijn, en een opdracht in vragende zin geven. Eén grote moeilijkheid (de open vraagstelling en daarmee het cultiveren van een "weigering") is alvast opgelost.

Dit vraagt om een proefneming... en ik ben er nog niet uit hoe dat moet.
Nu moeten de nog geïnteresseerde lezertjes (bij mijn moeilijker schrijfseltjes schijn ik bij de derde regel al de helft van de lezertjes kwijt te zijn, maar ik weet echt niet hoe dit beter moet) maar es een kijkje nemen op de website http://www.equineresearch.org/index.htm waar ze met dit soort zaken bezig zijn.
Mijn gedachten gaan in de richting van een proefopstelling als volgt:
Voor bewijsstelling lijkt me "voedselvoorkeur" voor de hand liggen.
Je kunt natuurlijk een wortels en brokjes een meter van elkaar neerleggen en zo proefondervindelijk bepalen óf je pony een voorkeur heeft. De woorden "wortel" en "brokje" zijn aan te leren; dat is het probleem niet.
Vervolgens de pony laten kiezen tussen plaatjes van "wortel" cq. "brokjes" als brug tussen bijpassende beloning.....of zoiets, maar hoe zet je "zoiets" nu exact in elkaar?
Wie denkt er mee?

Groeten, Egon

Ingrid den Ouden schreef op donderdag, 12 augustus 2004, 14:03:


Hoi Ingrid,

Die keuzen van Isabella passen wel goed als aanvulling in het beeld van communicatiebelevingen.

Je hebt in dit stuk de clou gemist.
Het gaat er niet om of een pony een keuze kan maken. Natuurlijk kunnen ze dat; is van levensbelang!
Het gaat er om een manier uit te vinden waarop wíj ze kunnen vragen een bewuste keuze te maken, en vervolgens ons die keuze duidelijk te maken.
En dat alles liefst in een herhaalbare testopstelling.

Groetjes, Egon

Ingrid den Ouden schreef op donderdag, 12 augustus 2004, 15:03:


Ja, ik dus ook.... het gaat er dus niet om DAT de een keus kunnen maken, maar om het wederzijds kunnen communiceren van die keus aan de hand van onze vraag in gebiedende wijs: "Wat wil je?!".


Nou, vertel maar hoe je dat precies vraagt en wat er gebeurt... ervaring telt ook. Het gaat zeker om het maken van een eigen keus, maar dus aan de hand van een vraagstelling.


Dit is dus gelijk aan het begin van de "proefopstelling"; uitvinden waar voorkeuren liggen, die noteren en benoemen.


Waar ik op wil uitkomen is, populair gezegd, kunnen vragen of ze vandaag liever wortels of brokjes heeft, zonder dat er wortels of brokjes aanwezig zijn - en dan ook nog geïnformeerd antwoord krijgen.
Want dat is wat Ellen vraagt.

Hanggi cs. heeft al testmatig aangetoond dat paarden niet alleen een eigennaam door herkenning kunnen kiezen maar ook een abstractie of categorie (bijv. een vorm met een open centrum, hoe die vorm ook is) of associatie. Dit mag zelfs getrapt, want paarden kunnen leren door te leren.
Het verschil is dat ik me focus op communicatie.
Die mevr. Kiley-Worthington (heb je d'r weer) heeft al allerlei dingen met paarden gedaan in de vorm van: "<paardnaam> breng <kleur> <ding> naar <persoon of plaats>, wat dus een vorm van apporteren is. Zoals ik eerder al probeerde uit te leggen o.a. aan het computervoorbeeld kun je een vraag als opdracht stellen.
Nu is het probleem dus hoe je een <eigen keus> koppelt aan <vraag als opdracht gesteld> en daar <output> op krijgt.


Alweer een beetje duidelijker misschien?

Egon

Ellen Helmigh schreef op Thu, 12 Aug 2004 22:18:47:


Het impliceert ook héél veel - o.a. dat ook andere diersoorten fantasie hebben, en verlangens. Hoe beter deze zaken biologisch bewezen kunnen worden, al is het maar kwalitatief, hoe moeilijker de "menswetenschappen", m.n. "ethiek" het gaan krijgen
Wat voor paarden bewezen kan worden, lukt met bijv. varkens ook wel... dan ben ik ook wel weer zo vriendelijk bijv. de Stichting Lekker Dier te attenderen op hoe ik dit voor elkaar gekregen heb.


Zeker, maar net als in de voorbeelden van Ingrid gaat het initiatief van paard uit, wordt vervolgens geïnterpreteerd door mens (ruiter) hetgeen BIJ DE MENS een keuze uitlokt, nl. wel/niet <draf/galop/iets>. Precies andersom dus, en feitelijk is deze gegevenstrein nog veel moeilijker te onderzoeken, want de bottleneck hier is de INTERPRETATIE van die mens. Want bedoelt paard met een huppeltje wel: "zullen we draf?" ????? Hoe bewijs je dat?


Te abstract denk ik niet, maar wel onhandig als we bewijsvoering willen. In praktijk weet ik dat als ik ergens zelfs maar 1 of 2 keer met Draupnir ben geweest, en niet heb verzuimd hem duidelijk te vertellen waar we heengaan, hij me daar in het vervolg wel brengt op de <eigennaam bestemming>... dat zou dus ook bos of strand kunnen zijn.
Dan heb je in principe twee (vrij algemene) benoemingen van bestemming, die echter vanuit een bepaalde locatie voor jullie wel degelijk reëel zijn en voor een route staan.
Met het rijden op die <eigennaam bestemming> ben ik ook eerder al aan het brainstormen geweest; het zou immers mogelijk zijn dat zelfbegoocheling me hier beduvelt en ik feitelijk op focus naar bestemming rijd. Om reden van diverse initiatieven van pony onderweg (o.a. micro-afwijkingen van route, bijv. alvast een weg oversteken terwijl ik dat nog zeker niet van plan was) ben ik aardig overtuigd er van, maar hard bewijs is zoals al gezegd moeilijk te leveren.

De worteltjes-brokjes-en-wellicht-nog-meer-dingen (liefst 6 of meer... wortels, brokjes, appel, lucerne/haver ... wie weet nog minstens 2 goed onderscheidbare varianten?) hebben het voordeel dat ze handig op 1 lokatie bruikbaar zijn, en de "testopstelling" herhaalbaar is.


Je hebt de bottleneck perfect gelokaliseerd......
Mijn gedachten gaan uit naar een Skinner-variant, maar ik zie het nog niet helemaal voor me. In dit geval gaat Elska mijn "proefkonijn" zijn, om reden dat we de volgende disciplines al kunnen:
1a) Els vraagt mijn attentie in de zin dat ze <iets> van mij wil door naar me toe te komen en initiatief tot kusjes (NOOT 1) en voorbeenwijzen doet.
1b) Ik ga met haar mee en zij wijst mij met voorbeen <iets> dat ik voor haar doen moet: buitendeur van nachtslot halen om te plassen, "snoepjeskluis" openen, dat soort dingen.
Dit zit er al dicht bij; het is een éénduidige vraag met getrapt vooropgezet doel van haar naar mij.
2) Verbale vragen van mij uit kunnen ook, maar is eigenlijk geen nieuws...
Het probleem is dus de koppeling van voorkeur. Wat we zullen moeten bijleren is:
Onder míjn initiatief (zie 2) naar de proefopstelling gaan (niet IN huis want dan vermoed ik dat ik binnenkort aan de gang blijf... dus muur in de stallen ofzo met daar de plaatjes van de keuzen op, of een schot met handige uitschuifjes erin met het bijbehorende lekkers...) waar zij me dan moet aanwijzen wat ze als extra (naast hooi want dat is er altijd en overal) wil. De verbinding tussen die plaatjes en realiteiten zal ze moeten leren (wat slechts een herhaling van Hanggi is). Of die proef een dagelijkse routine moet zijn, of vaker, of onregelmatig, of in serie, weet ik ook nog niet.
Of zoiets dus... als ik al zei. Ik zie de détails nog niet voor me. Een variant die ik nl. verwacht is dat ze zelf het initiatief gaat nemen (zie 1a/b). Ook daarom dus de proefopstelling op een aparte plaats in de stallen, zodat er een trap tussen zit waar ik "nee" op kan zeggen zonder inconsequent te worden. Mocht ze me dan gaan meenemen naar de proefopstelling, dan is dat een "extra".
En hoe maak je de bewijskracht zo sterk mogelijk?
Bewijskracht van voorkeur gekoppeld aan vraag zou bijv. gegenereerd kunnen worden door de plaatjes (zowel specimen als aantal als onderlinge locatie) te wisselen... proef 1 - VAR1 (links), VAR2 (midden), VAR3 (rechts); proef 2 - VAR2, VAR4, VAR6; proef 3 - VAR5, VAR3, VAR1; enzovoorts. Vervolgens Chi² op resultaten en klaar is Kees. Het lijkt haast te simpel - daar word ik wantrouwend van.


Er zit nmm groot verschil tussen "inititief voorstel" en "vragen naar voorkeur". Ik zou vooralsnog zeer voorzichtig omgaan met "inititief voorstel" - het is nogal gauw mogelijk in strijd met hiërarchie tussen mens en paard. Een bijzonder duidelijk voorbeeld van inititief voorstel kan ik ook wel geven, van mijn hengst Draupnir: onderweg zien we vast wel hier en daar een paard lopen waarop vaak zijn initiatief komt (vrij vertaald - beetje inhakend op zijn hengst zijn en onze grote gezamenlijke ervaring hierin): "zullen we kijken of het een zij is en zo ja, of ze vriendelijk is en we haar staart onhoog kunnen krijgen."; daar kan ik in meegaan, of niet (hij accepteert beide). Indien niet lopen we gewoon door, indien wel snellen we op ons lustobject af
Daaropvolgende fase is uiteraard paardjes kennismaken (meestal over raster heen), en vervolgens mijn initiatief: "t is weer mooi geweest - we gaan door".
Het lijkt me duidelijk dat je dit soort zaken NIET moet doen/toestaan zolang de onderlinge verhoudingen niet bijzonder zeker en vertrouwd zijn!

Wat hier op af te dingen is, is dat zijn initiatief in deze niet meer dan natuurlijk is. Maar toch is het een wens , die ik al dan niet kan blokkeren. Uiteraard is een huppeltje inleidend tot tempoverhoging veel onschuldiger.


NOOT 1: Jarenlang heb ik me verwonderd over dit hoogst perverse on-pony-achtige gedrag van haar Pas dit voorjaar zag ik min of meer toevallig dat mijn ponies het onderling soms ook doen (gefotografeerd, maar niet zo goed als ik zou willen). Maar niet frequent dus je moet er echt op letten; éénmaal opgemerkt zie je het vaker. De betekenis is dan eveneens steeds dat de initiatiefnemer iets van de ander wil, wellicht onder het motto "niets menselijks is ons vreemd"

Groeten, egon.

Piet schreef op vrijdag, 13 augustus 2004, 8:14:


Ja


Dat zit volgens mij iets anders in elkaar.
Het is de "brug" naar het snoepje toe die belangrijk is, het wezenlijke kenmerk van pos-enforcing. Ik zal proberen het ad hoc kort te illustreren met leren trailerladen:

Wanneer je probeert een paard in trailer te lokken met voer, zul je merken dat het niet lukt als het paard de trailer eng vindt (het lukt wel als het paard alleen maar even geen zin had om erin te gaan). Omkopen is bij paarden een bijzonder slechte methode - conform wat Frans schrijft.

Dan beschrijft Frans (op een andere pagina) de manier van trailerladen die hij succesvol vindt: de "squeeze"-truuk die hij van Pa Relli geleerd heeft. Dit is gebaseerd op onttrekken aan de minst gewenste prikkel... neg-enforcing, een stuk desensibilisatie en habituatie. Het duurt even, ik vind het nogal werk... maar er is weinig risico bij omdat het nauw aansluit bij de drijvende gedragingen die je tussen paarden onderling ook veel kunt waarnemen. Beginners, mensen die van toeten noch blazen weten, kunnen dit in principe doen. Dat educatief aspect is belangrijk, vind ik (en vindt Frans denk ik ook).
Een voerbeloning past hier echter alleen in als de feitelijke oefening al afgelopen is... als het paard in de trailer staat zou je dat kunnen bekrachtigen door gelijk wat te voeren, zodat onthouden wordt dat in de trailer staan een etende (=veilige) situatie is.
Tot dusver zie ik nog altijd geen onjuiste info op PN.

Pos-enforcing is daarentegen, zoals Piet laatstleden ondervonden heeft, veel krachtiger. Maar... je moet ook vooraf bedenken en plannen wat je precies wilt en hoe je dat gaat doen, want het "risico" op mislukken is veel groter. Het vraagt veel meer fantasie en inlevingsvermogen, ervaring ook in een op verschillende punten flink afwijkende paardenperceptie. Maar in tegenstelling tot klassiek conditioneren is het snoepje ook hier niet de directe beloning want daar zit altijd een stap tussen. Het snoepje heeft ook hier eerder een "einde-traject" functie. Alleen is het traject veel flexibeler dan bovenstaand "squeezen".

Maar Frans schrijft dus niets over hierover. Nergens heb ik hem echter zien decameren dat de toevoeging niet mag.


Nee, de meerderheid kan wel vinden dat Frans moet opschrijven dat je je paard morgen naar de slager moet brengen... dat is geen argument.
Een argument is als er een aanvulling op kennis bij komt.


Zie boven?
"Opinie" is een nmm eng fenomeen. Ze hoeft nl. niet juist te zijn, en is dat ook zeer vaak niet.
Een vergroot inzicht is iets anders, gaat samen met vermeerdering van kennis.
Vaak is het zelfs zo dat "opinie" evolutie van kennis in de weg staat.

Daarnaast heeft PN, dacht ik, als belangrijk aspect een educatieve doelstelling. Laatst nog heb je mij (en niet als enige) verteld dat ik nogal eens "niet op het niveau van de gemiddelde sitebezoeker schrijf" en dat merk ik natuurlijk zelf ook wel. Dat kan ik op het forum vrolijk doen (al doe ik echt mijn best het voor iedereen begrijpelijk te houden), en zet zich vanzelf voort in zinvolle privemail met degenen die het wel interessant vinden, maar dat zou nmm een slechte zaak zijn voor de infokant van de website.
Het tegenover elkaar stellen van verschillende opinies, zoals ondertussen ook al is aangehaald, stelt in staat tot oriëntatie, maar bevordert voor de gemiddelde lezer niet de duidelijkheid. De meeste mensen willen nu eenmaal niet zelf denken!

Groeten, Egon

Inge Teblick schreef op vrijdag, 13 augustus 2004, 11:20:


Vergelijken waarmee en waarom?
Gaat het jullie om het discriminant/associatief leren aan de hand van abstracte symbolen, of om hoever je communicatief kunt gaan en vooral, hoe je dat doet en kunt aantonen?
Ellen's vraag die zo inspirerend voor me was, was duidelijk: "Ik wil mijn paard graag kunnen vragen mij zijn keuze duidelijk te maken" - dat is nmm nogal wat. Zover, en op dat idee wat toch best voor de hand ligt, was ik nog niet gekomen.


Beetje rondgekeken in de bliswereld... http://www.blissymbols.org/ ; http://www.symbols.net/blissymbolics/dictionary/
Ik kende deze symbolenstandaardisatie/pictogrammentaal niet en vind die voor appel, wortel en brood toevallig best mooi, maar vraag me af of bijv. de basissymbolen voor "lichaam" en "brood" onderscheidbaar zijn voor pony.
Op jouw pagina worden echter in de symbolen verschillende kleur- en contraststellingen gebruikt die ik in de dictionary niet zie - komt dat omdat je toevalllig uit verschillende sets gebruikt hebt?


Ponyweerbaarheid? Je bedoeld dat je pony de proefopstelling afbreekt?


Heb jij misschien meer litt. hierover (liefst in file-vorm), want Hanggi stuurt uiteindelijk niets als je geen donateur wordt... ik krijg nog es wat van die Amerikanen en hun money-makes-the-world-go-round.

Groeten, Egon

Piet schreef op vrijdag, 13 augustus 2004, 15:16:


Omdat er constant bij velen principes door elkaar heen lopen, niet gescheiden worden, of verward worden. Zelfs Parelli gebruikt wel degelijk snoepjes, en de zaken liggen zelden zo zwart/wit. Een paard wil bijv. best blijven staan voor een snoepje. Aan de hand van het trailerladen heb ik de verschillen opnieuw gepoogd duidelijk te krijgen.

Ik wil je ook wel toegeven dat een paard er vrij makkelijk toe te brengen is je linkerhand aan te raken, als er een acuut YES volgt, en een snoepje. Waarvoor denk je dat die allereerste oefening is? Ik dacht toch niet om een paard ertoe te krijgen die buitengewoon moeilijke en gevaarlijke exercitie te volbrengen, maar slechts om YES aan de woordenschat toe te voegen als bevestiging van jouw waardering. Het begrip het naar je zin te doen (neutrale klik), maar nmm daarboven nog jouw oprechte waardering, blijdschap, emotie of hoe je het ook noemen wil naar je paard toe is wat boven alles belangrijk is, vooral voor je paard. Er is nog best heel wat discussie over de "reinforcement ratio" oftewel "snoepjesfrequentie"... ik vraag me oprecht af of in specifiek geval van paarden er na de eerste training nog wel snoepjes nodig zijn, maar er zit ook alweer een verschil tussen nódig en (voor andere zaken als extinctie/jackpoteffect) toch wel nuttig, en vooral plezierig als het geen kwaad doet.

Veel paarden doen graag iets om je te plezieren, vooral als ze begrijpen wat ze daarvoor moeten doen. Het is daarom de YES die als bekrachtiger wel degelijk in het beloningsvenster zit, en het leren op zich, het gevoel te begrijpen en begrepen te worden, de bevestiging het goed te doen, en de waardering die het onderscheid maken en motiveren - in tegenstelling tot het tot het wanhopige proberen uit te vinden wat de 2bener nu weer wil.
Het snoepje is een afsluitend bevestigende waardering, lijkt in allereerste leerfase nog op beloning omdat het zo dichtbij is, maar is dat niet (Je zou het snoepje best door iets anders kunnen vervangen dat jouw paard nóg plezieriger vindt, maar ik weet niets handigers dan snoepje) wat je duidelijk zal worden als er een getrapte reeks geleerde zaken zit tussen initiatief en eindwaardering.

In de loop der tijd zijn er allerlei verwante psych. mechanismen ontdekt die wel weer verband houden met het snoepje, maar ik ben er lang zo zeker niet van of die bij paarden wel zo sterk werken. Vergeet niet dat "clickeren" vooral onderzocht is bij predatoren: dolfijnen en honden. Je kunt resultaten daaruit niet klakkeloos overzetten naar paarden.

Groeten, Egon.